Mathilde Stam verzorgde een sessie over de kracht van de gemeenschap, over het samen doen en de transformatie van niets doen naar iets doen.
Soms lijkt het alsof we allemaal op ons eigen puzzelstukje enorm ons best zitten te doen, terwijl er zoveel kracht zit in het met elkaar doen! Laat je in deze ervaringsgerichte sessie meenemen in de Afrikaanse visie op gemeenschapskracht: Ubuntu. Het woord Ubuntu vindt zijn oorsprong in de Bantoevolkeren van Zuid-Afrika in een van hun talen – Zoeloe – een afkorting van Umuntu Ngumntu Ngbantu; een mens is een mens, omdat er anderen zijn. Ubuntu is een Zuid-Afrikaans woord met een inspirerende betekenis: ‘Ik ben, omdat wij zijn’.
Mathilde Stam, geboren en getogen in de Kalahari en de Karoo (het land van de grote dorst) in Zuid-Afrika, deelde haar ervaringen uit het verleden en heden met ons. Wat kunnen we leren van Zuid-Afrika? Het land dat worstelt met het verleden van apartheid en nu streeft naar eenheid in diversiteit. Wat kunnen we in de wereld van nu leren van de Afrikaanse wijsheid en Dialoog? Kunnen wij dit vertalen naar onze omgeving, ons werk en relaties opdat mensen weer samen vertrouwen op de kracht van de dialoog?
Mathilde Stam (1962) is sinds oktober 2021 directeur-bestuurder van Stichting Welzijn Ermelo en sinds januari 2023 Member van SER Topvrouwen. Daarnaast is Mathilde voorzitter van de Stuurgroepen Steunpunt Financiën, Positief samenwerken en Wijkgericht leren, allen in Ermelo. Zij bekleedt momenteel ook de rol van docent aan de Universiteit Leven Lang Leren (U3L) en is actief in Dialoog en Ubuntu in zowel Nederland als Zuid-Afrika. Als topbestuurder in Nederland brengt ze de lessen van toen nog dagelijks in de praktijk.
Mathilde is opgegroeid in Zuid-Afrika, in de tijd van Mandela en bisschop Tutu. “Mijn vader was concertpianist en mijn moeder (ballet)danseres en yogalerares. Als echte pioniers zijn zij begin jaren ’60 naar Zuid-Afrika gegaan. Wij woonden in een gebied dat tegen Namibië aan ligt. We leefden daar in een kleine gemeenschap en ik heb hier geleerd om met weinig tevreden te zijn. We waren hecht en deelden veel met elkaar. Hier maakte ik al kennis met de kracht van Ubuntu: we zijn allemaal met elkaar verbonden en hebben elkaar nodig.”
In 1978 kwam het hele gezin terug naar Nederland. Dat was niet gemakkelijk. “Ik werd uitgenodigd om deel te nemen aan een discussie waar ook drie bruine Zuid-Afrikaanse studenten aan meededen. Natuurlijk voelde ik me bevooroordeeld door het publiek en deze drie mannen, gezien mijn achtergrond: ik was immers een witte Zuid-Afrikaanse. Ik dacht: ik wil hier óns verhaal vertellen en ik startte met de zin ‘Wat is het toch fantastisch dat wij in deze tijd samen op dit podium kunnen staan. In Zuid-Afrika zou dat onmogelijk zijn!’ Het werkte, juist door de verbinding te zoeken. Vanaf dat moment wist ik dat ik tegenstellingen met elkaar wilde verbinden. Opgegroeid in apartheid, nu ben ik bruggenbouwer.”